Türkmenistan dünýäde energetika boýunça ornuny berkidýär
Aşgabatda başlanan «Türkmenistanyň nebiti we gazy — 2024» atly XXIX halkara maslahata we sergä 52 ýurduň 250 kompaniýasynyň we halkara guramalarynyň 800-den gowrak wekili gatnaşdy. Bu çäre Söwda-senagat edarasynda «Türkmengaz», «Türkmennebit» döwlet konsernleriniň, «Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasynyň guramagynda öz işine başlady. Bu forumda dünýäniň nebit-gaz pudagynyň wajyp meselelerine, şol sanda energiýanyň täze görnüşine geçişe, uglewodorodlary gazyp çykarmagyň ekologik jähetlerine, şeýle hem täze eksport ugurlarynyň özleşdirilmegine bagyşlanýar.
Maslahatyň maksatnamasy dünýä nebit-gaz pudagynyň energiýanyň täze görnüşine geçme, uglewodorodlary gazyp çykarmagyň ekologik jähetleri we täze eksport ugurlarynyň özleşdirilmegi ýaly esasy meseleleri öz içine alýar. Maslahatyň esasy temalarynyň biri-de Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministriniň orunbasary Mämmetguly Astanagulowyň ýurduň gaz pudagyny dürlüleşdirmegiň we tebigy gazyň gaýtadan işlenmeginden alynýan önümleriň eksportyny artdyrmagyň möhümdigini nygtan çykyşy boldy.
Türkmenistan tebigy gazy gaýtadan işlemegi işjeň ösdürýär, bu bolsa eksporta gönükdirilen ýokary hilli önümleriň öndürilmegine ýardam edýär. Gazdan benzin öndürýän zawod, şeýle hem polietilen, polipropilen, ammiak we karbamid öndürýän kärhanalar möhüm taslamalaryň biridir. Ýurdumyz innowasiýa tehnologiýalaryny ornaşdyrmak bilen uglewodorod çig malyny senagat taýdan gaýtadan çuňňur işleýär, bu bolsa önümleriň dünýä bazaryndaky bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrýar.
Sebitimiziň tebigy gaza bolan islegini kanagatlandyrjak we hyzmatdaş ýurtlaryň durmuş-ykdysady ösüşine ýardam etjek Türkmenistan – Owganystan – Pakistan – Hindistan (TOPH) gaz geçirijiniň taslamasyna aýratyn üns berilýär. Şu ýyl gaz geçirijiniň Owgan böleginiň we Türkmenistandaky gaz gysyjy bekediň gurluşygy başlandy, bu bolsa ýurdumyzyň eksport mümkinçiliklerini artdyrar.
Türkmenistan bütin dünýäniň energetika howpsuzlygyny üpjün etmek boýunça halkara başlangyçlara işjeň gatnaşýar we energiýa çeşmeleriniň üstaşyr geçişini kadalaşdyrmak üçin halkara hukuk gurallaryny döretmegi teklip edýär. Ýurdumyz BMG bilen hyzmatdaşlykda az uglerodly, şol sanda wodorodly energetikany ösdürmek boýunça taslamalary öňe sürýär.
Şu maslahat bilen birwagtda nebit-gaz pudagy üçin innowasion çözgütleri görkezýän sergi dowam edýär. Oňa iň täze işlerini we tehnologiýalaryny getiren «ADNOC», «CNPC», «SLB», «Eni», «Sumitomo» we «Petronas» ýaly 70-den gowrak kompaniýa gatnaşýar. Sergide «Garagum hazynasy», «Nurly tolkun», «Türkmen gala», «Hazar logistiks», «Arassa söwda we gurluşyk», «MENO logistiks» ýaly türkmen kompaniýalary-da bar.